تاثیر تمرینات پلیومتریک و قدرتی با وزنه بر شاخص های زیست شیمیایی، التهابی و عملکردی کوفتگی عضلانی تاخیری دختران والیبالیست

چکیده: مقدمه: با توجه به اهمیت تمرینات پلیومتریک در توسعه ی توان انفجاری بازیکنان رشته های ورزشی مختلف بویژه والیبال و تناقضات مرتبط با تأثیر این شیوه ی تمرینی بر تغییرات نامطلوب شاخص های کوفتگی عضلانی تاخیری (doms)، تحقیق حاضر به منظور مقایسه ی تاثیر یک جلسه تمرین پلیومتریک و قدرتی با وزنه بر برخی از شاخص های زیست شیمیایی، التهابی و عملکردی شاخص های doms در دختران والیبالیست انجام شد. روش شناسی: مطالعه ی حاضر به صورت نیمه تجربی با اندازه گیری مکرر روی 14 دختر والیبالیست نخبه ی 17 الی 28 ساله انجام شد. پس از اندازه گیری های پایه (10 روز قبل از شروع مطالعه) و جایگزینی تصادفی آزمودنی ها در دو گروه همگن پلیومتریک (70% ارتفاع پرش بیشینه) و قدرتی با وزنه (70% یک تکرار بیشینه)، طی سه مرحله ی جداگانه (30 دقیقه قبل از انجام تمرین، بلافاصله و 48 ساعت پس از تمرین)، مقادیر قدرت بیشینه ی هم طول، دامنه ی حرکتی عضلات پشت ران، توان عضلات پایین تنه، میزان تورم دور ران و درک کوفتگی به ترتیب با استفاده از دستگاه نیروسنج دیجیتالی، آزمون ولز، پرش سارجنت، متر نواری منعطف و پرسشنامه ی ارزیابی درد تالاگ تعیین شد. فعالیت آنزیم های کراتین کیناز و لاکتات دهیدروژناز سرمی نیز با دستگاه اتوآنالیز و تغییرات پروتئین واکنش دهنده ی-c سرمی توسط روش کمی ایمونوتوربیدیمتریک اندازه گیری شد. داده های تحقیق با استفاده از تحلیل واریانس مکرر و پس آزمون بونفرونی در سطح معنی داری پنج درصد و با استفاده از نرم افزار spss نسخه 15 بررسی شد. یافته های تحقیق: شاخص های عملکردی doms هر دو گروه بلافاصله پس از تمرین به طور معنی دار کاهش یافت و تا 48 ساعت پس از تمرین کمتر از مقادیر اولیه بودند(05/0p?). البته، میزان بازگشت قدرت ایزومتریک جلو و پشت ران و توان عضلانی گروه پلیومتریک پس از 48 ساعت به نسبت گروه قدرتی بیشتر بود. از طرفی، فعالیت کراتین کیناز و لاکتات دهیدروژناز سرمی هر دو گروه بلافاصله پس از تمرین به طور معنی دار افزایش پیدا کرد و تا 48 ساعت پس از تمرین همچنان نسبت به مقادیر پایه بالاتر بود(05/0p?). البته، میزان فعالیت لاکتات دهیدروژناز و کراتین کیناز 48 ساعته ی هر دو گروه به ترتیب کمتر و بیشتر از مقادیر بلافاصله پس از تمرین بود. شاخص های التهابی نیز بلافاصله و 48 ساعت پس از تمرین به طور معنی دار در هر دو گروه افزایش پیدا کرد(05/0p?). با این حال، هیچ گونه تفاوت معنی داری بین شاخص های زیست شیمیایی، التهابی و عملکردی مربوط doms ناشی از انجام تمرینات پلیومتریک و قدرتی با وزنه مشاهده نشد(05/0p?). نتیجه گیری: با توجه به برتری تأثیر تمرینات پلیومتریک در افزایش توان و بازگشت سریعتر تغییرات نامطلوب برخی از شاخص های زیست شیمیایی، التهابی و عملکردی کوفتگی عضلانی تأخیری ناشی از انجام این نوع تمرینات، به مربیان و بازیکنان زن رشته ی والیبال توصیه می شود به منظور افزایش توان انفجاری پاها از تمرینات پلیومتریک استفاده نمایند.